تنگه شیرز

 این دره به عنوان ژئو سایت ملی به ثبت رسیده‌است. این منطقه سرسبز در ۵۵ کیلومتری شهر کوهدشت و در نقطه تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان در کنار رود سیمره واقع شده‌است.

دره شیرز در بخش زردلان و در منطقه‌ای به نام اولادقباد قرار دارد و از روستای گدارگه تا کناره رود سیمره کشیده شده‌است. تنگه دره شیزر ۵ کیلومتر طول دارد و در میان آن رودخانه‌ای در جریان است که در دهانه ورودی شیرز به رودخانه سیمره می‌پیوندد.

این مکان با دیواره‌هایی با ارتفاع ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر محصور شده به صورتی که  شیب این دیواره‌ها با ارتفاعی کمتر از ده متر در نزدیکی روستای گُدارگَه آغاز می‌شود و در پرتگاه هفت رَک و انتهای دره به اوج خود می‌رسد.

چشمه‌های کوچک و بزرگ و یک آبشار به نام شیرز نیز در این تنگه جای گرفته‌است.

معنی نام تنگه شیرز

بومیان روستاهای اطراف تنگه شیرز، نام این منطقه را اصطلاحی محلی می‌دانند که سالیان طولانی میان روستاییان دهان‌به‌دهان چرخیده است.

از معنای دقیق این واژه اطلاع دقیقی در دست نیست و در زبان محلی نیز شیرز معنای مشخصی ندارد. از طرف دیگر به‌دلیل شکل آهنگین این کلمه، تنگه شیرز را با آواهای مختلفی تلفظ می‌کنند که ریشه‌یابی آن را سخت‌تر نیز می‌کند.

افسانه‌های متفاوتی درباره دلیل نامگذاری تنگه شیرز نقل می‌کنند که به شباهت آن به نام پادشاهان باستان این منطقه یا اشکال شبیه شیر و سایر حیوانات در دیواره‌های این تنگه اشاره دارند. عده‌ای نیز این نام را ترکیبی از دو واژه «شیر» و «زر» می‌دانند که در طول زمان به شیرز تبدیل شده است؛ اما هیچ‌کدام از این نقل قول‌ها معتبر نیستند.

آنچه به نظر می‌رسد انتخاب محلی و تصادفی نام این تنگه در گذشته‌های دور است. امکان تغییر تلفظ نام این منطقه در طول زمان نیز به‌دلیل تفاوت لهجه‌های ساکنان نواحی اطراف آن وجود دارد. امروزه نامگذاری تنگه شیرز را تلفظی بومی می‌دانند که در طول زمان این شکل آوایی را به خود گرفته است و ریشه آن مشخص نیست.

بهترین زمان برای شکوفایی دره شیرز

همان طور که می دانید  آب‌وهوای استان لرستان سرد و کوهستانی است و در نیمه اول سال به سمت معتدل شدن می‌رود، بهترین زمان برای سفر و گردش در این استان به خصوص برای دیدن جاذبه‌های دره شیرز دو فصل بهار و تابستان هستند. البته در نیمه دوم سال یعنی در فصل پاییز و زمستان هم می‌توانید به آنجا بروید، اما باید سرمایش را هم تحمل کنید.

دیدنی های اطراف تنگه شیرز

منطقه جنگلی بلوران

منطقه جنگلی بلوران از زیباترین عرصه‌های جنگلی ایران میان کوهستان زاگرس است.

این جنگل از قدیمی‌ترین جنگل‌های بلوط ایران به شمار می‌رود و بسیاری از مردم ساکن کوهدشت و نواحی اطراف این شهرستان برای گشت و گذاردر طبیعت به پارک جنگلی بلوران می‌روند. سراسر جنگل بلوران را درختان بلوط کهنسال پوشانده‌اند که سرمایه‌های طبیعی ایران هستند. برای بازدید از جنگل بلوران باید از کوهدشت به‌سمت اسلام آباد غرب بروید. در ادامه به دهستان بلوران خواهید رسید و پس از آن دامنه‌های سرسبز جنگلی مقابل چشم شما را خیره  خواهند کرد.

پل سی پله

در طول زمان‌ پل‌های مختلفی در مسیر این رودخانه ساخته‌اند که یکی از معروف‌ترین آن‌ها پل سی پله است. طول این پل به حدود ۱۷ متر می‌رسد و بر اساس مدارک موجود به دوره ساسانیان تعلق دارد.

معبد سرخ دم لری

معبد سرخ دم لری یا دم لکی از دیگر جاذبه‌های تاریخی شهرستان کوهدشت است که در ۶ کیلومتری شمال غربی کوهدشت و در دامنه کوه «چنگری» قرار دارد. این معبد نیز از پرستشگاه‌های ایران باستان بوده است و باستان‌شناسان اشیا و آثار متعددی از این معبد و نواحی اطراف آن کشف کرده‌اند. نامگذاری معبد سرخ دم لری به‌دلیل نزدیکی آن به روستای «سرخ دم» و سکونت قبایل لر در این منطقه بوده است.

قلعه کوهزاد

قلعه کوهزاد از بناهای باستانی کوهدشت است که در ارتفاع ۱۰۰۰ متری از کوهستان «وزنیار» یا «ویزنهار» قرار دارد. این کوهستان در شهرستان «رومشکان» کوهدشت قرار گرفته است. اطراف قلعه کوهزاد را زیباترین مناظر طبیعی پوشانده‌اند که لذت بازدید از این قلعه را دوچندان می‌کنند. بر اساس مدارک موجود، باستان‌شناسان این قلعه را مربوط به دوره اشکانیان می‌دانند.

غار میرملاس

نقاشی‌ها و نگاره‌هایی بر دیواره‌های جنوبی و شمالی این غار باقی مانده است که بیشتر تصویری از رزم، شکار، انسان و حیوان است. نقوش حیواناتی چون گوزن، گاو، سگ، روباه و به خصوص اسب و سوار در حال تیراندازی و شکار و موضوعات رزمی با رنگ‌های قرمز و سیاه بر دیواره این غار نقش بسته است.

اندازه صورت ها در نگاره‌های سنگی میرملاس بین ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر و اغلب با نقش‌های حیوانات به صورت نیمرخ است.

آبشار پرندگان

نه تنها یک آبشار، بلکه چندین آبشار در تنگه شیرز لرستان وجود دارد، اما تنها یکی از این آبشارها به آبشار پرندگان معروف است. هنگام سفر به دره شیرز لرستان اثری از حیوانات زنده نمی‌بینید، اما اگر به حفره‌هایی که در دیواره‌های تنگه ایجاد شده نگاهی بیندازید، پرندگانی را می‌بینید که در آنجا لانه کرده و زندگی می‌کنند.

از قضا آبشاری کنار این حفره‌ها واقع شده که به آبشار پرندگان مشهور است. آبشار شیرز هم یکی دیگر از آبشارهای این منطقه محسوب می‌شود. در مجموع آبشارها کوچک و بزرگ مختلفی در هر گوشه این تنگه جا خوش کرده‌اند.

فاصله دره شیرز با خرم آباد

تنگه شیرز لرستان تنها 141 کیلومتر از خرم آباد فاصله دارد.

قبل از سفر به تنگه شیرز این نکات را بدانید

راه رفتن در این دره همه چیز تمام، خطرات خودش را هم دارد. در ادامه نکاتی را لیست می‌کنم تا قبل یا حین سفر آنها را مدنظرتان داشته باشید.

با خودتان وسیل لازم غارنوردی و صحرانوردی اعم از عصای کوهنوردی، چراغ قوه، لباس اضافه، کلاه و… همراه داشته باشید.
هنگام عبور از رودخانه تنگه ممکن است لباس‌تان خیس شود، پس یک لباس اضافه داشته باشید.
به خاطر نرسیدن نور خورشید به داخل غار پل خدا دره شیرز، حتما با خودتان چراغ قوه یا هدلامپ بیاورید.
به دلیل کف سنگی تیز و بُرنده در غار پل خدا دره شیرز، با پای پیاده وارد غار نشوید و کفش مناسب بپوشید.
در صورت ماندن در تنگه، چادر و وسایل مورد نیاز برای اقامت در طبیعت را فراموش نکنید.
آنتن‌دهی موبایل در دره شیرز لرستان مدام ضعیف بوده و قطع و وصل می‌شود.
بهتر است برای سفر به این دره، جور هندوستان بکشید و آمادگی جسمانی خوبی داشته باشد.
از آوردن خوراکی و غذا هم غافل نشوید.
در نهایت، از ریختن زباله خودداری کنید.

شما چه اطلاعاتی از این منطقه دارید برامون بنویسید