صعود به قله دماوند|مسیرها و چالش ها(پاییز 1401)

قله دماوند کجاست ؟

قله دماوند که به عنوان بام ایران شناخته می شود ، بلندترین آتشفشان در آسیا و خاورمیانه است ،در صورت تمیز بودن آب و هوا می توان این قله را از بسیاری از شهرهایی مثل قم ، تهران ، ورامین و استان هایی مثل گیلان اصفهان (ارتفاعات نطنز) و حتی در صورت کاملا پاک بود هوا از بخش هایی در ترکمنستان مشاهده کرد.

 ارتفاع قله دماوند به 5,610متر میرسد که باعث شده بلند ترین قله خاورمیانه شناخته شود.

در اساطیر ایران نیز ازکوه دماوند یاد شده و شهرت آن بیش از هر چیز به این سبب است که ضحاک در آن به بند کشیده شده‌است. در آثار ادبی فارسی نیز فراوان به این اسطوره و به‌ طور کلّی‌تر کوه دماوند اشاره شده‌است.

صعود به قله دماوند 

برای بسیاری از کوهنوردان ایرانی صعود به  کوه دماوند هدف بزرگ و بسیار شیرینی است که همین دلیل باعث صعود بسیاری از هموطنان و حتی کوهنوردان توریست به این قله می شود.

راه های صعود به این قله از پنج مسیر امکان پذیر است:

1. مسیرجنوبی
   این مسیر را شاید بتوان پر تردد ترین مسیر صعود به قله دماوند نامید که از جاده بین پلور و رینه شروع می شود. جاده خاکی در حد فاصل این دو منطقه وجود دارد که به گوسفندسرا و ابتدای مسیر پیمایش منتهی می شود. مسیر از سمت گوسفندسرا به سمت رودخانه اول،بعد از آن به رودخانه دوم و با گردش به راست و ادامه دادن صعود به بارگاه سوم ارتفاع این منطقه خواهیم رسید.

2. مسیر شمالی
   شاید بتوان سخت ترین مسیر صعود را مسیر شمالی قله دماوند نامید.

   مبدا حرکت این مسیر روستایی به نام ناندل است که از منطقه ای به نام سنگ بزرگ کوهپیمایی آغاز می شود در ارتفاع های 3900متری و 4700متری دو جانپناه وجود دارد .

3. مسیر شمال شرقی
   از نظر بسیاری از کوهنوردان این مسیر زیبا ترین مسیر برای صعود به قله دماوند است تجربه دیدن طلوع آفتاب صبحگاهی و منظره زیبای یخچال یخار باعث این عقیده شده.

   برای پیمایش این مسیر دوراه وجود دارد: یکی روستای گزنک که با طی کردن مسیر طولانی به پناهگاه تخت فریدون در ارتفاع 4300 متری میرسیم و دیگری مسیر کوتاه تری است که از روستای حاجی آباد شروع می شود.البته میسر سومی هم موجود است که از روستای ملار شروع میشود و البته کمتر استفاده می شود.

   پس از گذر از جان پناه تخت فریدون و رسیدن به ارتفاع 5250متری بام برفی نمایان می شود که با پیمودن آن به نوک قله میرسیم.

4. مسیر شرقی
   این مسیر فنی ترین مسیر صعود شناخته می شود که با سنگی بودن مسیر و در ارتفاع 5100متری، گذر از مسیر آبگرم و معدن به سمت قله صعود می کنید.در دو ارتفاع 4000متری و 5100متری شرایط چادر زدن مهیا است و می توان شب را در آن نقاط سپری کرد.
5. مسیر غربی
   مسیر صعود از سمت غرب از منطقه ای با نام پارکینگ غربی شروع می شود که در ارتفاع 3300متری واقع شده.سپس از طریق پاکوب به پناهگاه سیمرغ زیبا خواهید رسید. در این منطقه پناهگاهی دوطبقه با ظرفیت حدودا 20 نفر در ارتفاع4200 متری قرار گرفته است. در ادامه پیمایش مسیر از پشت پناهگاه به سمت بالا و عبور از یک دهلیز شنی به قله خواهید رسید.

خطرات صعود به دماوند

به طور کلی کوهنوردی و صعود به قله خطرات خاص خودش را دارد پس بهتر است با خطراتی که هر کوهنوردی را تهدید می کند بیشتر آشنا شویم و برای مقابله با آنها آماده باشیم.
از مهم ترین خطراتی که ممکن است هر کوهنوردی را تهدید کند سقوط از ارتفاع است که آمار مصدومین و کشته شدگان در ای مورد در جهان بسیار بالاست.
یکی دیگر از خطرات گیر وقوع بهمن و گیر افتادن در آن شرایط است
از سایر خطراتی که کوهنوردان را تهدید میکند هم می توان به حمله حیوانات وحشی،تغییرات آب و هوایی و.. اشاره کرد.
بهترین کار رعایت توصیه های ایمنی و پیروی از توصیه های هم گروهیان حرفه ای تر است.

بهترین زمان صعود به دماوند

برای تجربه راحت تری از صعود عموم کوهنوردان فصل تابستان را پیشنهاد میدهند، و مطمئنا فصل زمستان به نسبت سخت تر است. البته فصل های پاییز و بهار هم شرایطی مشابه زمستان را دارند و در قسمتی از صعود شاید بیشتر با برف مواجه شوید.پس بهتر است با تجهیزات کامل به مصاف قله دماوند بروید.

صعود تابستانه به قله دماوند

بهترین زمان برای صعود در تابستان مرداد ماه است البته صعود در ماه های تیر و شهریور هم آنچنان سختی به همراه ندارد. 

صعود به قله در تابستان نسبت به سایر فصول شرایط راحت تری دارد که هر کوهنوردی را وسوسه به صعود از قله دماوند می کند.روزهای طولانی تر،طبیعت سر سبز و شاداب در دامنه کوه،احتمال کم تغییرات آب و هوایی ،امکان همراهی کوهنوردان مبتدی یا کهنسال از جمله دلایل دوستداران این فصل برای صعود به قله دماوند است.

صعود زمستانه به قله دماوند

صعود به قله در آب هوای سرد و زمستانی خطرات زیادی به همراه دارد و بهتر است برای صعود به قله در این فصل تجربه کافی از کوهپیمایی عادی داشته باشید،آموزش های تئوریک و  دوره های لازم را گذرانده باشید و در آخر تجهیزات کامل  با کیفیتی داشته باشید.صعود در فصل زمستان با همه سختی هایی که دارد مثل هوای سرد،باد های سنگین،رزهای کوتاه تر و … اما جلوه خاصی از طبیعت وحشی را نشان می دهد که هر کوهنوردی را مجذوب خود کرده و انگیزه افراد برای صعود را دو چندان می کند.

هزینه های صعود به قله دماوند

هزینه ها بخش مهمی از برنامه صعود برای هر شخص است که نمی توان آن را نادیده گرفت. از هزینه های تجهیزات مناسب برای صعود گرفته تا شرکت در تور های صعود به قله دماوند و مدت زمان مد نظر برای صعود قیمت های متنوعی را ایجاد میکند.

بدون در نظر گرفتن هزینه تجهیزات میتوان گفت از یک میلیون تومان تا سه میلیون تومان بسته به مدت زمان صعود و مسیر صعود و تجربه مربیان متغییر است.

پیش برنامه های صعود به قله دماوند

پیش برنامه صعود به قله دماوند باتوجه به توان اعضای تیم، جبهه مورد نظر و شهر محل سکونت بسیار متفاوت است. در شرایط جوی مناسب آب و هوایی و توان نسبی اعضای تیم، صعود پله ای پیشنهاد می‌گردد.

به عنوان مثال ۳ پیش برنامه با ارتفاع های ۳۳۰۰ تا ۳۶۰۰، ۳۶۰۰ تا ۴۰۰۰ و ۴۰۰۰ به بالا .

فرض میکنیم شما ساکن تهران هستید و قصد دارید ۴۰ روز دیگر از جبهه جنوبی قله دماوند را صعود کنید.

یک صعود با ارتفاع ۳۳۰۰ تا ۳۶۰۰ متر مثل قله ‌های پلنگچال، کلکچال، آتشکوه، ریزان و ...

یک صعود با ارتفاع ۳۶۰۰ الی ۴۰۰۰ متر مثل قله های شاه نشین، پیرزن کلوم، خرسنگ، جانستون، میشینه مرگ، خط الراس توچال از جبهه های مختلف، مهرچال و ...

یک صعود به قله های بالاتر از ۴۰۰۰ متر و حتی شب مانی در ارتفاعی مشابه پناهگاه بارگاه سوم دماوند مثل شب مانی قله توچال، شب مانی قله کلون بستک، صعود قله‌های آزادکوه، خط الراس سرکچال‌ها، خلنو، شاه البرز، سیالان

پیشنهاد می‌شود.

لوازم مورد نیاز برای صعود به قله دماوند

انتخاب لوازم کوهنوردی فاکتوری بسیار مهم و حائز اهمیت است. کوهنوردان حرفه ای بسته به مدت صعود،قله مدنظر روش و مسیر صعود از قله ها لوازم متفاوتی انتخاب می کنند.

حمل اضافی وسایل توسط کوهنورد باعث خستگی بیش از او حی صعود و سردرگمی هنگام پیدا کردن وسایل مورد نیاز در کوله پشتی می شود. اگر هم کوهنورد وسایل کافی حمل نکند تا بتواند سبک صعود کند به مشکلات زیادی بر میخورد. 

مرور خلاصه از لوازم ضروری برای صعود به قله دماوند بدین گونه می باشد: 

داشتن کیسه خواب،کفش مناسب کوهنوردی،کاپشن بادگیر،دستکش،کلاه آفتابی،لباس مناسب فصل و… 

برای داشتن اطلاعات کافی درباره چگونگی انتخاب لوازم کوهنوردی پیشنهاد میکنم به دوره چیدمان کوله پشتی نگاهی بیندازید.

آب و هوای کوه دماوند

یکی از مهم ترین عوامل برای برنامه ریزی صعود به قله چک کردن شرایط آب و هوایی قله است. مطمئنا صعود در شرایط مطلوب آب و هوایی می تواند خطر کمتر برای کوهنوردان داشته باشد.
خوب است بدانید که کمینهٔ دمای هوا در ارتفاعات قله دماوند تا ۶۰ درجه زیر صفر (در زمستان) و تا یکی-دو درجه زیر صفر (در تابستان) پایین می‌آید. سرعت طوفان در دماوند گاهی از ۱۵۰ کیلومتر در ساعت نیز می‌گذرد. سرعت باد در کوهپایه‌ها گاه به هفتاد کیلومتر در ساعت می‌رسد. بیشتر بادها از غرب و شمال غربی می‌وزند.

میانگین بارندگی در ارتفاعات دماوند ۱۴۰۰ میلی‌متر در سال است و بارش در ارتفاعات معمولاً به صورت برف است.
یکی از منابع معتبر برای دیدن پیشبینی های آب و هوایی سایت هواکوه است.

هم هوایی در صعود به قله دماوند

هم هوایی به تطبیق بدن با کمبود اکسیژن در ارتفاعات می گویند.

بیماری های ارتفاع از جمله مشکلاتی هستند که ممکن است برای کوهنوردان خطرساز شوند.

همچنین مقالات متعددی وجود دارد که اثرگذاری هم‌هوایی هفته گذشته را رد می‌کنند. پیشنهاد می‌شود برای صعودهای مرتفع ایران همچون قلل دماوند، علم کوه و سبلان، کوهنوردانی که ساکن شهرهایی با ارتفاع کمتر از ۱۰۰۰ متر هستند، یک روز در قرارگاه‌های فدراسیون مثل قرارگاه پلور، رودبارک و ... اسکان داشته باشند.

پوشش گیاهی و جانوری در کوه دماوند

گوناگونی و تنوع گیاهی و جانوری یکی از دلایل علاقمندی کوهنوردان به کوه دماوند است

کوه دماوند از نظر پوشش گیاهی شامل بسیاری از گیاهان مثل

نسترن وحشی، قفقازی، رُز گردآلود، گز، علف بره، چمن آراراتی، چمن گندمی آسیای مرکزی، جاروی علفی بامی، علف قرمز، جو چمنزار، ملیکای بی زبانک، علف صورتی، چاودار هراتی، شبه یولاف شکننده، ریش سنبل، خشخاش طناز، شکرتیغال و شکرتیغال مشهدی، چون جاشیر، سریش و در جاهای مرطوب زبان طلا، پیرسنبل، قدومهٔ پرشاخه، جعفری فرنگی معطر، بادرنجبویهٔ دنایی، خاکشیر تلخ کوتوله، گل بی مرگ طلایی، پنجه برگ نقره گون و…. و از نظر تنوع جانوری شامل:روباه ، شغال ،سگ ، گرگ ، خرس ،خرگوش ، قوچ و میش ، کل و بز ، گراز ، عقاب طلایی ، جغد ، خفاش ، مار ، عقرب ، بزمجه و …میباشد.

یخچال ها

• یخچال سیوله (جبهه شمالی)
• یخچال دوبی سل (جبهه شمالی)
• یخچال عروسک‌ها (جبهه شمالی)
• یخچال دره یخار (شمال شرقی)
• یخچال خورتاب سر
• یخچال شمال غربی
• یخچال غربی

راهنمای صعود به قله دماوند

راهنمای صعود به قله دماوند(جبهه شمالی) - طرح سیمرغ

قله دماوند از مسیر شمالی پر شیب ترین و سخت ترین مسیر از میان مسیرهای چهارگانه اصلی دماوند است. صعود به قله دماوند از جبهه شمالی معمولا در قالب یک برنامه دو یا دو و نیم روزه توسط گروهها صورت می گیرد بدین صورت که روز اول شبانه و یا صبح اول وقت از تهران به سمت ناندل حرکت کرده و تا قبل از ظهر خود را با نیسان به پای سنگ استراحت در ارتفاع ۲۹۰۰ متر می رسانند. از اینجا کوله ها را به قاطر چی ها که از قبل در روستا هماهنگ کرده اند سپرده تا به جانپناه اول (جانپناه ۴ هزار) یا تا زیر جانپناه دوم (جانپناه 5 هزار) (یعنی تا ارتفاع حدود ۴۴۰۰ متر، نیم ساعت مانده به جانپناه) برساند که معمولا تا جانپناه دوم بیشتر متداول است بخاطر اینکه روز دوم زمان بیشتری برای صعود و فرود داشته باشند. کوهپیمایی از نقطه شروع تا جانپناه اول به طور متوسط حدود ۵ ساعت و از آنجا تا جانپناه دوم حدود ۲.۵ ساعت و از جانپناه دوم تا قله حدود ۶ ساعت زمان می برد.

راهنمای صعود به قله دماوند(جبهه غربی) - طرح سیمرغ

راهنمای صعود به قله دماوند(جبهه جنوبی) - طرح سیمرغ

مسیر جنوبی تقریباً ساده‌ترین مسیر برای صعود به قله دماوند است. برای صعود از این مسیر ابتدا باید به روستای پلور بروید. سپس جاده‌ی لار را در پیش می‌گیرید و پس از آن به سمت رینه خواهید رفت. در میانه‌ راه رینه تابلویی کوچک می‌بینید که مسیر صعود به سمت شمال را به شما نشان می‌دهد. یه این مکان پارکینگ جنوبی گفته می‌شود و در آن لندرورهایی قرار دارند که مسافران را تا مسجد صاحب‌الزمان در ارتفاع 3000 می‌رسانند. این مسیر 5/3 کیلومتر طول دارد و پیمایش آن حداکثر 3 ساعت زمان می‌برد. شاید در نگاه اول استفاده از لندرورها راحت و همراه با صرفه جویی در زمان باشد. اما این مسیر نه تنها بسیار زیبا و دلفریب است و سرتاسر آن بوی گیاهان کوهی و در صدر آن‌ها آویشن می‌آید. همچنین با پیمودن این مسیر با پای پیاده، آسیب‌های لاستیک لندرور و نیسان بر طبیعت بسیار کاهش می‌یابد.

راهنمای صعود به قله دماوند(جبهه شمال شرقی) - طرح سیمرغ

این مسیرقله دماوند(جبهه شمال شرقی) نسبت به مسیرهای دیگر به مراتب طولانی تر است. از روستای حاجی دلا در شمال قله اغاز می شود و پس از عبور از دشت به جان پناه تخت فریدون می رسد پس از ان با یخچال عروسکا و در نهایت با یال شمال یکی می شود و به قله می رسد. همچنین برگشت از مسیر شمال شرقی به علت وجود شن اسکی بزرگ از سمت روستای گزنه و منطقه استله انجام می شود.

عکس هایی از نوک قله دماوند از بالا 

علاقه و انگیزه صعود به قله دماوند در هر کوهنوردی وجود دارد و نمی توان آن را نادیده گرفت. اما برای تجربه کردن این رویداد پیشنهاد می کنیم که دوره های آموزشی کافی را گذرانده  با تورهای دارای کادر مجرب همراه شوید تا تجربه خوبی از صعود به قله دماوند بدست آورید.

شما هم اگه اطلاعات بیشتری در مورد قله دماوند دارید در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید .