قله خورندان کجاست؟راهنمای صعود به خورندان
قله خورندان با ارتفاع ۲۸۲۰ متر، نگین پنهان ارتفاعات لواسان بزرگ است که تجربهای دلچسب و گاه چالشبرانگیز را برای کوهنوردان متوسط به ارمغان میآورد. این قله که بخشی از رشتهکوههای البرز مرکزی در شمال شرق تهران محسوب میشود، نه تنها چشماندازهای خیرهکنندهای دارد، بلکه فرصتی برای آزمودن مهارتهای کوهنوردی و فرار از هیاهوی شهر را نیز فراهم میآورد. این راهنما، با تکیه بر تجربه واقعی و نکات تخصصی، شما را از برنامهریزی تا فتح قله خورندان همراهی خواهد کرد. هدف ما ارائه یک راهنمای جامع، دقیق و کاربردی برای صعودی ایمن و موفق است.
معرفی قله خورندان
قله خورندان، در همسایگی قلههای بلندتر مهرچال، گاوبینی و سرسیاه غار قرار گرفته و به دلیل مسیرهای متنوع و چشماندازهای بکر، جایگاه ویژهای در بین کوهنوردان دارد. این قله اغلب از روستای زیبای برگ جهان صعود میشود، روستایی که خود به دلیل آبشار برگ جهان و طبیعت سرسبزش، مقصدی جذاب برای طبیعتگردان است.

موقعیت جغرافیایی و مشخصات فنی
قله خورندان در منطقه لواسانات، در شمال شرق سد لتیان و جنوب روستاهای برگ جهان و افجه واقع شده است. ارتفاع دقیق این قله ۲۸۲۰ متر از سطح دریاست. از نظر دسترسی، نزدیکترین نقطه آغازین صعود، روستای برگ جهان است که از طریق جاده لشکرک به لواسان بزرگ و سپس مسیر روستای افجه قابل دسترسی است. مسیرهای اصلی صعود قله خورندان عمدتاً پاکوبهای مشخصی دارند، اما در فصول مختلف سال، بخصوص زمستان، نیازمند مهارتهای فنی و تجهیزات تخصصیتری هستند. استفاده از جی پی اس قله خورندان و نقشه قله خورندان برای ناوبری دقیقتر، حتی در مسیرهای شناختهشده، قویاً توصیه میشود.
چرا به قله خورندان را صعود کنیم؟
صعود قله خورندان فراتر از یک فعالیت ورزشی، یک تجربه کامل از طبیعتگردی و کوهنوردی است. این قله به دلیل ارتفاع متوسط و مسیرهای متنوع، برای کوهنوردان متوسط که به دنبال ارتقای مهارتهای خود هستند، بسیار مناسب است. علاوه بر این، مناظر پانورامیک از قلههای اطراف، دشت لواسان و سد لتیان، پاداشی دلپذیر برای تلاش کوهنوردان است. چالشهای قله خورندان شامل شیبهای تند در بخشهای پایانی و احتمال تغییرات ناگهانی آب و هوا میشود که تجربه شما را غنیتر میکند.
درجه سختی قله خورندان
درجه سختی صعود به این قله معمولاً در دسته متوسط یا نیمه سنگین قرار میگیرد و اغلب برای افراد مبتدی و کمتجربه با آمادگی بدنی مناسب قابل پیمایش است. این درجهبندی به این معنی است که مسیر دارای شیبهای نسبتاً تند، به ویژه در ابتدای یال صعود، و همچنین مسافت و زمان پیمایش قابل توجهی است. مسیرهای اصلی صعود از روستاهای برگ جهان (از یال غربی) و لواسان بزرگ (از یال جنوبی که سادهتر دانسته میشود) آغاز میشوند. در صورتی که صعود به قله خورندان در قالب یک برنامه خطالرأسی و به همراه قلههای بلندتر مانند گاوبینی (۳۲۷۰ متر) و سرسیاهغارها باشد، طول مسیر (مثلاً ۱۲ تا ۲۸ کیلومتر) و زمان برنامه افزایش یافته و درجه سختی کلی برنامه به سنگین تغییر خواهد کرد، که نیازمند آمادگی بدنی بالاتر و تجربه کوهنوردی است. در هر صورت، آمادگی جسمانی، تجهیزات مناسب فصل، و توجه به شرایط جوی از عوامل تعیینکننده در ایمنی و لذتبخش بودن این صعود هستند.
مسیر صعود به قله خورندان
معمولترین و شناختهشدهترین مسیر صعود قله خورندان از روستای برگ جهان آغاز میشود. این مسیر به دلیل دسترسی آسان و زیباییهای طبیعی، انتخاب اول بسیاری از کوهنوردان است.
دسترسی به روستای برگ جهان
برای رسیدن به روستای برگ جهان، ابتدا باید خود را به شهر لواسان برسانید. از تهران، مسیر جاده لشکرک را به سمت لواسان بزرگ ادامه داده و پس از رسیدن به لواسان، تابلوی روستای افجه و سپس برگ جهان را دنبال کنید. جاده آسفالت است، اما در فصول سرد ممکن است نیاز به زنجیر چرخ داشته باشد. روستای برگ جهان امکانات مناسبی برای کوهنوردان دارد، از جمله پارکینگ، سرویس بهداشتی و چند فروشگاه کوچک برای خرید مایحتاج اولیه.
| در مجله بریم کوه بخوانید : راهنمای صعود به آتشکوه |

شروع مسیر: از روستا تا آبشار برگ جهان
زمان تقریبی: ۱ تا ۱.۵ ساعت
مسیر صعود از داخل روستا و از کنار رودخانه آغاز میشود. پس از عبور از میان خانهها و باغهای روستایی، وارد درهای سرسبز میشوید. در این بخش، پاکوب مسیر کاملاً مشخص است. حدود یک تا یک و نیم ساعت پیادهروی شما را به آبشار برگ جهان میرساند. این آبشار که در فصول پرآب جلوه ویژهای دارد، مکان مناسبی برای استراحتی کوتاه و تجدید قواست.
صعود در پاکوب: چالشهای اولیه و نقاط کلیدی
زمان تقریبی: ۲ تا ۳ ساعت
پس از آبشار، شیب مسیر به تدریج افزایش مییابد. پاکوب از کنار رودخانه فاصله گرفته و به سمت یالها و دامنههای بالاتر میرود. در این قسمت، باید از میان درختان و بوتهزارها عبور کنید. در طول مسیر، به چند سنگچین خاص و نقاط استراحتی طبیعی برخواهید خورد. یکی از نکات کاربردی، توجه به جهت پاکوب است؛ گاهی اوقات پاکوبهای فرعی گمراهکننده هستند. همواره مسیر اصلی و پرترددتر را انتخاب کنید. در این بخش، مدیریت مصرف آب و انرژی اهمیت زیادی دارد، زیرا ممکن است تا مدتها به چشمه آب دیگری دسترسی نداشته باشید. یک بینش تجربی این است که در این بخش از صعود، به جای تمرکز بر سرعت، بر حفظ ریتم ثابت و پیوسته تمرکز کنید تا انرژی خود را برای بخشهای پایانی ذخیره نمایید.
خطالراس و دهلیز نهایی: رسیدن به قله
زمان تقریبی: ۱.۵ تا ۲ ساعت
پس از عبور از دامنهها، به خطالراس اصلی قله خورندان خواهید رسید. از اینجا، منظره اطراف به طور چشمگیری باز میشود و میتوانید قلههای اطراف و دشت لواسان را ببینید. شیب در این بخش به نسبت تندتر شده و مسیر کمی دست به سنگ میشود. دهلیز نهایی منتهی به قله، کوتاهترین اما پرشیبترین قسمت مسیر است. دقت در گامبرداری و استفاده از دستها برای حفظ تعادل ضروری است. در این قسمت، در فصول سرد، احتمال وجود برف و یخ بالا میرود که نیاز به کرامپون و کلنگ را افزایش میدهد. پس از صعود این دهلیز، به قله خورندان دست خواهید یافت و از چشمانداز ۳۶۰ درجه اطراف لذت خواهید برد.
مسیرهای جایگزین و صعودهای ترکیبی برای کوهنوردان باتجربه
برای کوهنوردانی که به دنبال چالشهای بیشتر یا تجربههای متفاوت هستند، قله خورندان امکان صعود از مسیرهای جایگزین و همچنین ترکیب با قلههای همسایه را فراهم میآورد.
مسیر صعود از نیکنامده (اشاره کوتاه)
مسیر روستای نیکنامده به خورندان یکی از مسیرهای کمتر شناخته شده است که معمولاً طولانیتر بوده و نیازمند آشنایی بیشتری با منطقه است. این مسیر از روستای نیکنامده آغاز میشود و پس از عبور از درهها و یالهای متعدد، به قله خورندان میرسد. این انتخاب بیشتر برای کوهنوردان باتجربه و تیمهای حرفهای توصیه میشود.
ترکیب قله خورندان با قلههای گاوبینی و سرسیاه غار
یکی از جذابیتهای کوهنوردی در این منطقه، امکان صعودهای ترکیبی است. کوهنوردان باتجربه میتوانند پس از صعود به قله خورندان، مسیر را روی خطالراس ادامه داده و به سمت قلههای گاوبینی (به ارتفاع ۲۹۵۰ متر) و سرسیاه غار (به ارتفاع ۳۰۵۰ متر) حرکت کنند. این صعود ترکیبی نیازمند آمادگی جسمانی بالا، تجربه ناوبری در خطالراس و برنامهریزی دقیق زمانی است. مسیرهای ترکیبی اغلب دارای بخشهای صخرهای یا دست به سنگ هستند و در فصول سرد، خطر بهمن و یخزدگی در آنها افزایش مییابد. یک نکته تخصصی این است که همیشه قبل از اقدام به صعود ترکیبی، از وضعیت جوی و مسیرهای احتمالی فرود اضطراری کاملاً مطلع باشید.
نکاتی برای ناوبری در مسیرهای کمتر شناخته شده
در مسیرهای جایگزین و ترکیبی، اتکا به پاکوب به تنهایی کافی نیست. همراه داشتن جی پی اس قله خورندان با بارگذاری ترک مسیر از قبل، قطبنما و نقشه توپوگرافی منطقه ضروری است. همچنین، توانایی کار با این ابزارها و خواندن نقشه در شرایط واقعی کوهستان حیاتی است. در صورت امکان، با راهنمای محلی یا فردی که قبلاً این مسیرها را رفته، همراه شوید. در مواجهه با مه یا دید کم، هرگز از مسیر خارج نشوید و در صورت لزوم، تا بهبود شرایط جوی صبر کنید.
بهترین زمان برای صعود به قله خورندان
فصل صعود خورندان تأثیر بسزایی بر نوع تجربه، تجهیزات لازم و چالشهای پیش رو دارد. انتخاب فصل مناسب برای صعود، کلید یک تجربه ایمن و لذتبخش است.
صعود در بهار و تابستان
بهار (اردیبهشت تا اواخر خرداد): این فصل، یکی از بهترین زمانها برای صعود به قله خورندان است. طبیعت اطراف سرسبز شده و گلهای وحشی دشتها را پوشاندهاند. هوا غالباً مطبوع است، اما احتمال بارشهای بهاری و وجود برف در ارتفاعات بالاتر، به خصوص در اوایل بهار، وجود دارد. در این فصل، صبح زود حرکت کنید تا قبل از گرم شدن هوا یا شروع رگبارهای احتمالی به قله برسید.
تابستان (تیر تا اواسط شهریور): گرمترین فصل سال است و دمای هوا به خصوص در بخشهای ابتدایی مسیر ممکن است بالا باشد. صعود در تابستان نیازمند مدیریت دقیق آب و شروع برنامه در ساعات خنک اولیه صبح است. مزیت این فصل، ثبات نسبی هوا و حداقل بودن برف و یخ در مسیر است. با این حال، خطر گرمازدگی و کم آبی را جدی بگیرید.
| مشاهده هوای خورندان در سایت هوا کوه |

صعود خورندان در پاییز
پاییز (مهر تا آذر): فصل رنگارنگ پاییز، مناظر فوقالعادهای را به نمایش میگذارد. هوا خنکتر و مطبوعتر است، اما باید برای تغییرات ناگهانی آب و هوا آماده باشید. در اواخر پاییز، احتمال بارش برف و کاهش شدید دما وجود دارد. روزها کوتاهتر میشوند، بنابراین باید برنامهریزی دقیقی برای زمان صعود و بازگشت داشته باشید. همراه داشتن لباس گرم و ضدآب در این فصل ضروری است.
صعود زمستانی به قله خورندان
زمستان (دی تا اواسط فروردین): صعود زمستانی به قله خورندان تنها برای کوهنوردان باتجربه و مجهز توصیه میشود. در این فصل، کل منطقه پوشیده از برف و یخ است و دمای هوا به شدت کاهش مییابد. خطر بهمن، یخبندان و گمشدن در مه یا کولاک بالاست. زمان صعود خورندان در زمستان به مراتب طولانیتر است و نیازمند مهارتهای برفکوبی، مسیریابی و بقا در شرایط سخت است.
تجهیزات ضروری زمستانی
- کفش و گتر کوهنوردی زمستانی: ضدآب، ساق بلند و سازگار با کرامپون.
- پوشاک لایهلایه: بیسلایر، لایه میانی (پلار)، کاپشن پر یا پشمی، کاپشن و شلوار گورتکس یا ضدآب.
- کرامپون و کلنگ: برای حرکت روی برف و یخ ضروری است.
- هارنس، کارابین و طنابچه: در صورت وجود مسیرهای فنی و عبور از مناطق پرخطر.
- عینک و کلاه طوفان: برای محافظت از چشم و صورت در برابر برف و باد.
- هدلامپ و باتری اضافی: با توجه به کوتاهی روزها و احتمال تاریکی.
- GPS و نقشه قطبنما: برای ناوبری دقیق در شرایط دید کم.
- فلاسک چای گرم و غذای پرکالری: برای حفظ انرژی و دمای بدن.
نکات ایمنی در برف و یخبندان
در زمستان، همیشه قبل از صعود وضعیت جوی و گزارش بهمن را چک کنید. هرگز به تنهایی صعود نکنید و با تیمی باتجربه همراه باشید. از گامبرداری ایمن روی برف و یخ اطمینان حاصل کنید. در مناطق شیبدار برفی، اصول برفکوبی و صعود و فرود ایمن را رعایت کنید. در صورت بروز کولاک یا مه شدید، پناه بگیرید و هرگز بدون دید کافی حرکت نکنید.
تجهیزات ضروری برای صعودی ایمن به خورندان
یک صعود موفق و ایمن به قله خورندان، در گرو همراه داشتن تجهیزات مناسب است. این لیست، بر اساس تجربه و استانداردهای کوهنوردی، برای کوهنوردان متوسط تنظیم شده است.( چک لیست وسایل کوهنوردی )
چکلیست عمومی (سه فصل)
- کوله پشتی: مناسب با حجم مورد نیاز (۳۰ تا ۴۵ لیتر).
- کفش کوهنوردی: ساق بلند، ضد آب و مناسب مسیرهای کوهستانی.
- پوشاک: لایهلایه (بیسلایر، پلار، کاپشن بادگیر/ضدآب)، کلاه آفتابی، دستکش.
- آب و غذا: حداقل ۲ لیتر آب برای هر نفر، تنقلات پر انرژی، ساندویچ.
- ابزار ناوبری: GPS (با باتری شارژ شده و نقشه آفلاین)، قطبنما، نقشه توپوگرافی.
- لوازم کمکهای اولیه: چسب، باند، ضدعفونیکننده، داروهای شخصی.
- ابزار روشنایی: هدلامپ با باتری اضافی.
- کرم ضد آفتاب و عینک آفتابی: برای محافظت در برابر نور خورشید.
- باتوم کوهنوردی: برای حفظ تعادل و کاهش فشار روی زانوها.
- کیسه زباله: برای بازگرداندن زبالههای خود به پایین.
تجهیزات تخصصی زمستانی (تکرار/تأکید)
همانطور که قبلاً اشاره شد، برای صعود زمستانی به خورندان، علاوه بر لیست عمومی، تجهیزات تخصصی زیر حیاتی هستند:
- کفش کوهنوردی زمستانی (ضدآب، گرم و مناسب کرامپون)
- کرامپون و کلنگ
- گتر
- کاپشن و شلوار گورتکس یا ضدآب و باد
- کاپشن پر یا پشمی (لایهمیانی گرم)
- دستکش دو پوش یا دو جفت دستکش (گرم و ضدآب)
- کلاه طوفان و عینک طوفان
- فلاسک چای گرم و غذای پرکالری
ابزارهای ناوبری و ارتباطی
همیشه یک تلفن همراه کاملاً شارژ شده برای مواقع اضطراری همراه داشته باشید. یک پاوربانک کوچک نیز میتواند مفید باشد. استفاده از اپلیکیشنهای نقشهبرداری آفلاین مانند OsmAnd یا Maps.me همراه با ترک مسیر از پیش بارگذاری شده، میتواند کمک بزرگی به ناوبری شما کند. هرگز به امید سیگنال موبایل در تمام مسیر نباشید، زیرا در بسیاری از نقاط کوهستان سیگنال وجود ندارد.
نکات ایمنی و مدیریت بحران در کوهستان
ایمنی در کوهستان حرف اول را میزند. آمادگی برای شرایط پیشبینی نشده میتواند جان شما و همتیمیهایتان را نجات دهد.
آمادگی جسمانی و روانی
صعود به قله خورندان هرچند برای کوهنوردان متوسط مناسب است، اما نیازمند آمادگی جسمانی کافی است. تمرینات هوازی منظم، تقویت عضلات پا و پشت، و انجام صعودهای کوتاهتر به صورت هفتگی، آمادگی شما را افزایش میدهد. آمادگی روانی شامل توانایی حفظ آرامش در شرایط سخت، تصمیمگیری درست و همکاری با تیم است.
| در مجله بریم کوه بخوانید : راهنمای صعود به قله ریزان |

مدیریت آب و غذا
کم آبی و افت قند خون از رایجترین اشتباهات در کوهنوردی هستند. به طور منظم، حتی اگر احساس تشنگی نمیکنید، آب بنوشید. تنقلات پر انرژی مانند خرما، کشمش، مغزها و شکلات را به مقدار کافی همراه داشته باشید و در فواصل منظم میل کنید. یک نکته تجربی این است که هر ساعت، حتی برای چند دقیقه، توقف کنید و کمی آب و تنقلات مصرف کنید.
مقابله با مه و دید کم
مه و دید کم از چالشهای اصلی در کوهستان هستند، به خصوص در مسیرهای کمتر شناخته شده یا در فصول سرد. در صورت بروز مه:
- حفظ آرامش کنید و از گروه جدا نشوید.
- به جی پی اس و نقشه اعتماد کنید و مسیر را با دقت دنبال کنید.
- در صورت عدم اطمینان به مسیر، در همان نقطه ثابت بمانید و منتظر بهبود شرایط شوید. هرگز در مه، به خصوص در شیبهای تند یا پرتگاهها، حرکت نکنید.
- صدا زدن همتیمیها برای حفظ ارتباط و جهتیابی.
اقدامات لازم در صورت گمشدن یا حادثه
- گمشدن: اگر احساس کردید گم شدهاید، اولین قدم حفظ آرامش است. در جای خود توقف کنید. با استفاده از GPS و نقشه سعی کنید موقعیت خود را تشخیص دهید. اگر با تیم هستید، همه با هم تصمیم بگیرید. در صورت عدم یافتن مسیر، به جای حرکت تصادفی، در محلی امن پناه بگیرید و با شمارههای اضطراری (هلال احمر) تماس بگیرید.
- حادثه: در صورت بروز حادثه (پیچ خوردگی، شکستگی، بیماری ارتفاع)، اولویت با حفظ امنیت فرد مصدوم و سایر اعضای تیم است. کمکهای اولیه لازم را انجام دهید. با نیروهای امدادی تماس بگیرید و موقعیت دقیق خود را اطلاع دهید. همیشه یک سوت همراه داشته باشید تا در مواقع اضطراری بتوانید از آن برای جلب توجه استفاده کنید. (۳ سوت پیاپی به معنی درخواست کمک است)
روستای برگ جهان: دروازه صعود به خورندان
روستای برگ جهان، فراتر از یک نقطه شروع برای صعود، خود نیز دارای جاذبهها و امکاناتی است که میتواند تجربه شما را تکمیل کند.
امکانات و خدمات برای کوهنوردان
در ابتدای روستای برگ جهان، پارکینگ مناسبی برای خودروها وجود دارد. چندین فروشگاه کوچک در روستا مایحتاج اولیه، از جمله آب معدنی، تنقلات و گاهی اوقات غذای محلی را ارائه میدهند. سرویس بهداشتی عمومی نیز در دسترس است. قبل از صعود، میتوانید از این امکانات برای آمادگی بیشتر استفاده کنید.
جاذبههای روستایی برای استراحت و ریکاوری
پس از یک صعود چالشبرانگیز به قله خورندان، گشت و گذار در روستای برگ جهان و لذت بردن از طبیعت بکر آن، میتواند بسیار دلپذیر باشد. آبشار برگ جهان و رودخانه جاری در دره، فضایی آرامشبخش را برای استراحت و ریکاوری فراهم میکنند. همچنین میتوانید از محصولات لبنی و نان محلی روستا تهیه کرده و از طعم آنها لذت ببرید. این روستا مقصدی عالی برای پایان بخشیدن به یک روز هیجانانگیز کوهنوردی است.
در پایان، به یاد داشته باشید که کوهنوردی یک فعالیت چالشبرانگیز و نیازمند احترام به طبیعت است. همواره با آمادگی کامل، تجهیزات مناسب و دانش کافی قدم در کوهستان بگذارید تا تجربهای امن و بهیادماندنی از صعود به قله خورندان داشته باشید.

پاسخ به پرسشهای متداول (FAQ)
قله خورندان چند متر ارتفاع دارد و درجه سختی آن چقدر است؟
قله خورندان ۲۸۲۰ متر ارتفاع دارد. درجه سختی آن برای کوهنوردان متوسط مناسب است. مسیر اصلی از برگ جهان دارای شیبهای متوسط تا تند در بخشهای پایانی است و در فصول سرد نیازمند تجهیزات زمستانی و تجربه کافی است.
بهترین زمان برای صعود به قله خورندان چه فصلی است و چه تجهیزاتی نیاز دارد؟
بهترین زمان برای صعود به قله خورندان فصول بهار (اردیبهشت تا خرداد) و اوایل پاییز (مهر) است. در این فصول هوا مطبوعتر و طبیعت دلپذیرتر است. در تابستان نیز قابل صعود است اما با گرمای بیشتر. صعود زمستانی تنها برای کوهنوردان باتجربه و با تجهیزات کامل زمستانی (کرامپون، کلنگ، گتر، پوشاک گرم و ضدآب) توصیه میشود. تجهیزات عمومی برای سه فصل شامل کوله پشتی، کفش کوهنوردی مناسب، لباس لایهلایه، آب و غذا، هدلامپ، GPS، عینک و کرم ضد آفتاب است.
مسیر اصلی صعود به قله خورندان از کدام روستا میگذرد و چقدر زمان میبرد؟
مسیر اصلی صعود به قله خورندان از روستای برگ جهان میگذرد. این صعود بسته به آمادگی جسمانی تیم و شرایط آب و هوایی، معمولاً حدود ۶ تا ۸ ساعت (رفت و برگشت) زمان میبرد.
آیا قله خورندان برای کوهنوردان مبتدی مناسب است؟
قله خورندان برای کوهنوردان مبتدی که کمی تجربه پیادهروی در طبیعت و آمادگی جسمانی دارند، میتواند چالشبرانگیز باشد اما قابل دستیابی است. توصیه میشود کوهنوردان مبتدی به تنهایی اقدام به صعود نکنند.
چه خطرات یا چالشهای خاصی در مسیر صعود به قله خورندان وجود دارد و چگونه باید با آنها مقابله کرد؟
خطرات و چالشهای اصلی شامل تغییرات ناگهانی آب و هوا (مه، باران، برف)، شیبهای تند به خصوص در بخشهای پایانی، و در زمستان خطر بهمن و یخبندان است. برای مقابله، باید همواره آمادگی جسمانی و روانی کافی داشته باشید، تجهیزات مناسب فصل را به همراه ببرید، به اصول ناوبری مسلط باشید (GPS و نقشه)، و در صورت بروز شرایط نامساعد جوی، با آرامش تصمیمگیری کنید و در صورت لزوم، مسیر را بازگردید یا در نقطهای امن پناه بگیرید. همیشه با تیم حرکت کنید و شمارههای اضطراری را در دسترس داشته باشید.