کوه آراگاتس ارمنستان | معرفی و راهنمای صعود

کوه آراگاتس در کنار کوه آرارات از جاذبه‌های گردشگری مهم کشور ارمنستان است و معمولاً توریست‌هایی که به این کشور سفر می‌کنند، به دنبال فتح قله آراگاتس هستند. کوهنوردی در آراگاتس می‌تواند خاطرات فراموش نشدنی در زندگی شما ثبت کند. آراگاتس به معنای تخت آرا است. نام این کوه از یک خدای ارمنی باستانی  الهام گرفته و چیزی شبیه به یک آتشفشان خاموش است. کوه آراگاتس  از پایتخت ارمنستان یعنی ایروان و  استان‌های شیراک، کتایک و آراگاتس سوتن قابل مشاهده است. نکته جذاب در مورد آراگاتس چهار قله موجود در آن است که بلندترین قله 4090 متر ارتفاع دارد. کوهنوردان حرفه‌ای در تمام طول سال می‌توانند به آراگاتس  سفر کنند اما برای افراد عادی فصل تابستان این کار پیشنهاد می‌شود. در ادامه در مورد آراگاتس بیشتر صحبت می‌کنیم.

معرفی جامع کوه آراگاتس

کوه آراگاتس در شمال غربی ایروان و شمال دشت آرارات قرار گرفته است. این کوه که به عنوان بلندترین کوهستان ارمنستان شناخته می‌شود هم در رشته کوه قفقاز وجود دارد و هم مانند سپری مدور از گدازه و طوفاها تشکیل شده است. در بالای صخره‌های بسیار قدیمی‌تر این کوه یک مخروط آتشفشانی وجود دارد.

در کنار این آتشفشان چندین یخچال طبیعی مشاهده می‌شود. در نزدیکی قله آراگاتس می‌توانید مراتع کوهستانی و ریزش سنگ‌ها را مشاهده کنید. در دامنه آن نیز پوشش گیاهی استپی و گزروفیت وجود دارد. در دامنه جنوبی این کوه ویرانه قلعه ارامنه قرون وسطایی آنبرد را می‌توانید ببینید.

در کوه آراگاتس فقط قرار نیست با یک کوهستان مواجه شوید بلکه می‌خواهید بخشی از تاریخ و فرهنگ فوق العاده ارمنستان را مشاهده کنید. در نزدیکی این کوه می‌توانید به طبیعت گردی مشغول شوید یا با افراد محلی ارتباط بگیرید و از فرهنگ و رسوم آنها آشنا شوید.

در بریم کوه بخوانید : راهنمای صعود به دماوند | سبلان | علم کوه | راهنمای جامع صعود به کلیمانجارو

قله آراگاتس کجاست؟

کوه آراگاتس در ۴۰ کیلومتری شمال غربی ایروان پایتخت ارمنستان واقع شده است. اگر می‌خواهید به این کوهستان جذاب سفر کنید می‌توانید از شهر گیومری حرکت خودتان را آغاز نمایید. احتمالاً دو ساعت در مسیر باشید تا به پایگاه کوهنوردان در نزدیکی کوه آراگاتس برسید. پایگاه کوهنوردان کنار دریاچه و در ارتفاع ۳۲۰۰ متری واقع شده است. امکانات گوناگونی مثل هتل و پایگاه علمی تحقیقاتی در این پایگاه قرار گرفته است. افرادی که علاقمند کمپینگ هستند هم می‌توانند آن را در این منطقه از آراگاتس پیاده سازی نمایند.

ارتفاع کوه آراگاتس چقدر است؟

کوه آراگاتس به عنوان مرتفع‌ترین کوهستان ارمنستان شناخته می‌شود. با این حال ما فقط با یک قله آراگاتس مواجه نیستیم. آتشفشان خاموشی که در کوه آراگاتس قرار گرفته سبب ایجاد چهار قله شده است. هر کدام از قله‌های آراگاتس ارتفاع متفاوتی دارند و از بزرگ به کوچک تقسیم بندی می‌شوند. نکته جالب در مورد آراگاتس این است که علاوه بر چهار قله اصلی به دلیل توده‌های آتشفشانی ۲۰ قله بالاتر از ۳۰۰۰ متر هم دارد. البته در اکثر این قله‌ها یخبندان وجود دارد و رفت و آمد در آنها بسیار سخت است. قله شمالی، غربی، شرقی و جنوبی ۴ قله اصلی آراگاتس  و قله‌هایی نظیر کاراکاتار، کاراپار، کاکاواسر، نیگاسر و تژاریوکت قله‌های فرعی این منطقه هستند.

قله جنوبی

در میان قله‌های کوه آراگاتس قله جنوبی و شمالی اهمیت بیشتری دارند به همین دلیل آنها را با هم بررسی خواهیم کرد. قله جنوبی کوتاه‌ترین قله آراگاتس محسوب می‌شود و ارتفاع ۳۸۷۹ متری دارد. برای صعود به این قله باید مسیر خودتان را از دریاچه کاری در ارتفاع ۳۲۰۰ متری آغاز کنید. در طول کوهنوردی قله جنوبی احتمالاً مناظر مرموز و جذابی از آرارات را تماشا کنید. مسیر شما تا بالاترین نقطه قله احتمالاً ۱۰ کیلومتر طول بکشد. وقتی به بالاترین قسمت قله جنوبی رسیدید حتماً نگاهی به پایین داشته باشید و از تماشای دهانه و دیگر قله‌ها لذت ببرید.

قله شمالی

دیگر قسمت جذاب کوه آراگاتس مربوط به قله شمالی آن می‌شود. شمالی‌ترین قله آراگاتس، آراگاتس شمالی یا قله ارمنستان نامیده می‌شود و 4090 متر ارتفاع دارد. برای رسیدن به این قله از کوه آراگاتس  باید با تمام وسایل نقلیه به آبشار گغاروت برویم و از آنجا کوهنوردی به سمت بالا را آغاز نماییم. یکی از جذابیت‌های کوهنوردی در قله شمالی آراگاتس تماشای پوشش گیاهی آن است که هر ۱۰ متر به طور چشمگیری تغییر پیدا می‌کند. وقتی به قله شمالی کوه آراگاتس  برسید می‌توانید هر چهار قله و دهانه آتشفشان را به خوبی مشاهده کنید.

رشته کوه های قفقاز

یکی دیگر از جاذبه‌های کوه آراگاتس  تماشای رشته کوه‌های قفقاز است. رشته کوه‌های قفقاز از دوران الیگوسن پدید آمده‌اند. البته رشته کوه‌های آراگاتس را تحت عنوان قفقاز کوچک می‌شناسند و به همین دلیل عملاً وقتی یکی از قله‌های آنها را فتح می‌کنید به یکی از بلندترین نقاط قفقاز کوچک رسیده‌اید. تاریخچه جالبی که قفقاز کوچک دارد و از حدود ۵۰ میلیون سال پیش ایجاد شده است آن را تبدیل به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری جهان می‌کند. طبیعتاً سفر به آراگاتس  و مشاهده این جاذبه بی‌نظیر فرصتی است که شاید در طول زندگی کمتر نصیب انسان‌ها شود.

اگر به صورت گروهی به قفقاز کوچک یا همان آراگاتس بروید و در مورد تاریخچه این قسمت از کره زمین اطلاعات بیشتری کسب کنید، سفر برایتان جذاب‌تر خواهد شد. تماشای کوه آراگاتس و آشنایی با تاریخچه آن یک دوره جغرافیایی کوتاه مدت قفقازشناسی محسوب می‌شود. به همین دلیل است که اکثر علاقمندان تاریخ و جغرافیا تلاش می‌کنند حداقل برای یک بار به آراگاتس سفر کنند و با ویژگی‌های کم نظیر آن بیشتر آشنا شوند.

آب و هوای قله آراگاتس

یکی دیگر از موضوعاتی که برای شناخت کوه آراگاتس باید در مورد آن صحبت کنیم آب و هوای این منطقه است. به طور کلی آب و هوای دامنه‌های شمالی آراگاتس با دامنه‌های جنوبی قفقاز بزرگ شباهت زیادی دارد و عمدتاً در قسمت غربی آن بارندگی مشاهده می‌شود. اگر می‌خواهید به این بخش از آراگاتس  سفر کنید حتماً وسایل لازم برای مقابله با بارندگی را همراه داشته باشید. در دامنه جنوبی آراگاتس معمولاً تا حدود ۵ ماه برف سراسر ارتفاعات را در بر می‌گیرد. هرچه به ارتفاعات این کوه نزدیک‌تر شوید طبیعتاً هوای سرد را بیشتر احساس خواهید کرد.

آب و هوای سردی که در قله آراگاتس مشاهده می‌شود سبب ایجاد علفزارهای استپی نیمه خشک شده است. با وجود آنکه آب و هوای ارتفاعات این کوهستان به اصطلاح مرطوب و آلپی است اما تابستان‌های خنک و زمستان‌های سرد و طولانی دارد. به همین خاطر است که اکثر کارشناسان کوهنوردی توصیه می‌کنند علاقمندان مبتدی در فصل تابستان به آراگاتس سفر کنند. در این فصل سرمای هوا کمتر است و احتمالاً با چالش‌های زیادی بابت آب و هوا مواجه نشوید و کوهنوردی آسان‌تری را در پیش داشته باشید.

راهنمای صعود به قله آراگاتس

تا اینجا بررسی کردیم که کوه آراگاتس چگونه است و چه ویژگی‌هایی دارد. اگر با توضیحاتی که دادیم به کوه آراگاتس و کوهنوردی در آن علاقمند شده‌اید باید مسیر صعود به قله‌های آن را یاد بگیرید. تا زمانی که مسیر دسترسی به قله‌ها را یاد نگیرید امکان سفر به آنها را نخواهید داشت. اکثر مسیرهای دسترسی قله آراگاتس از دریاچه کاری و روستای آراگاتس آغاز می‌شود. اگر برای اولین بار قرار است راهی کوه آراگاتس شوید پیشنهاد می‌کنیم مسیر دریاچه کاری تا قله جنوبی را امتحان نمایید. در این قله می‌توانید سه قله دیگر و مناظر غول پیکر ارمنی را به خوبی مشاهده کنید.

بعد از اینکه کمی تجربه در سفر به کوه آراگاتس کسب کردید می‌توانید مسیر قله‌های دیگر را هم امتحان کنید. مسیرهایی که از روستای آراگاتس  شروع می‌شوند برای افرادی پیشنهاد می‌گردند که تجربه بیشتری در کوهنوردی این منطقه داشته باشند. ضمناً اگر می‌خواهید کوهنوردی آراگاتس را امتحان کنید وسایل ایمنی را فراموش ننمایید. وقتی وسایل ایمنی همراه خودتان داشته باشید و با تجهیزات، کوهنوردی کنید خیالتان از همه جهت آسوده‌تر خواهد بود.

مسیرهای دسترسی

همان گونه که گفتیم برای کوهنوردی در کوه آراگاتس دو مسیر روستای آراگاتس و دریاچه کاری پیش روی شما وجود دارد. اگر می‌خواهید به دریاچه کاری بروید و از آنجا کوهنوردی خودتان را آغاز کنید ‌می‌توانید با اتوبوس‌هایی که در ایروان هستند به این کوهستان سفر کنید. البته اتوبوس‌ها شما را تا انتهای مسیر نمی‌برند و بخشی از راه را باید از تاکسی استفاده کنید. همانگونه که قبلاً هم گفتیم مسیر دریاچه کاری برای رسیدن به قله جنوبی ایده آل خواهد بود. برای رسیدن به قله شمالی مسیر روستای آراگاتس ایده آل‌تر است و برای رسیدن به آن باید از ایروان تاکسی بگیرید.

البته شما از مسیر آپاران در شرق آراگاتس نیز می‌توانید برای کوهنوردی در این منطقه اقدام کنید. اگر می‌خواهید مسیر قله شمالی را در پیش بگیرید همیشه به این نکته دقت داشته باشید که کوه‌های آن منطقه بکر هستند و چالش‌های بیشتری برای کوهنوردی ایجاد می‌کنند.

شرایط و مجوز های لازم برای صعود به آراگاتس

برای صعود به کوه آراگاتس باید شرایط آن را داشته باشید. شرط اول این است که تمرین بدنی انجام دهید و از لحاظ آمادگی جسمانی در شرایط خوبی باشید.  طبیعتاً وقتی قرار است به قله آراگاتس صعود کنید بدنتان باید آماده باشد و در غیر این صورت با مشکل جدی مواجه خواهید شد. البته نیاز به این نیست که آموزش‌های کوهنوردی ببینید و با یک آمادگی جسمانی معمولی هم می‌توانید این سفر هیجان انگیز را با موفقیت به اتمام برسانید.

اگر قصد استفاده از خدمات راهنما، چادر، تجهیزات عمومی و اقامت در هاستل‌های اطراف کوهستان را داشته باشید باید برای آنها هزینه پرداخت نمایید. از لحاظ مجوز هم نگرانی خاصی نداشته باشید و همین که ویزا و پاسپورت همراهتان باشد کفایت خواهد کرد.

اگر بدون همراهی گروه و به تنهایی می‌خواهید به کوه آراگاتس  بروید توصیه می‌کنیم حتماً یک کیت کمک‌های اولیه همراهتان داشته باشید. داروهای شخصی خودتان را هم فراموش نکنید.

بهترین زمان صعود به آراگاتس ارمنستان

اگر برای اولین بار می‌خواهید به کوه آراگاتس بروید پیشنهاد می‌کنیم فصل تابستان را برای این کار انتخاب نمایید. در این فصل با چالش‌های کمی از نظر آب و هوا مواجه می‌شوید و برای رسیدن به قله آراگاتس  با پوشش برفی کمتری روبرو خواهید شد.

البته اگر علاقه زیادی به برف و بازی‌های یخی دارید باید فصل‌های سرد سال را انتخاب کنید. برای افراد حرفه‌ای و آنهایی که می‌خواهند در فصل زمستان به آراگاتس بروند دسامبر تا فوریه می‌تواند یکی از گزینه‌های ایده‌آل باشد. در این بازه زمانی آب و هوای کوه آراگاتس  پایدار است اما نمی‌توان این موضوع را کتمان کرد که سردی هوا انسان را اذیت می‌کند.

از آوریل به بعد هوا کمی گرمتر می‌شود اما ممکن است با بارندگی‌های زیادی مواجه شوید. هر کدام از این مقاطع زمانی را که برای سفر به آراگاتس  انتخاب کردید حواستان باشد لوازم مورد نیاز متناسب با شرایط آب و هوایی آن زمان را همراه خودتان ببرید.

درجه سختی قله آراگاتس

با توجه به اینکه کوه آراگاتس ۴ قله دارد درجه سختی هر کدام از قله‌ها متفاوت خواهد بود. طبیعتاً قله شمالی این کوه به دلیل ارتفاع بیشتری که دارد چالش‌های جدی‌تری برای کوهنوردی ایجاد می‌کند. با این حال حتی اگر بخواهید به قله جنوبی و کوچک آراگاتس هم بروید با سختی‌های مواجه خواهید شد.

یعنی اصلاً نمی‌شود چالش و سختی را از کوهنوردی جدا کرد و اتفاقاً یکی از جذابیت‌های این ورزش به سختی‌هایی است که دارد. در مسیر رسیدن به قله آراگاتس نیز ممکن است با فضاهای طبیعی آزاردهنده‌ای مواجه شوید.

ضمناً خودتان را باید برای چالش‌های سردی هوا یا وضعیت خاص قله هم آماده کنیم. در هر صورت قرار است به یکی از قله‌های قفقاز که اتفاقاً قفقاز کوچک نامیده می‌شود سفر کنید و اگر تجهیزات لازم را با خود نبرید و راهنما نداشته باشید، به مشکلات زیادی بر می‌خورید.

جمع‌ بندی

کوه آراگاتس یکی از جاذبه‌های گردشگری کشور ارمنستان بوده و به دلیل وجود ۴ قله در آن مورد توجه بسیاری از کوهنوردان ایرانی است. اگر به کشور ارمنستان سفر کرده‌اید یا قصد سفر به آن را دارید پیشنهاد می‌کنیم گزینه کوهنوردی در آراگاتس را در برنامه‌های خودتان بگنجانید. البته برای کوهنوردی در قفقاز کوچک باید امکانات لازم را با خود ببرید و برای همه چیز آماده باشید. در این سفر پرخطر با چالش‌های جدی مواجه خواهید شد اما هیجان رسیدن به قله آراگاتس باعث می‌شود این چالش‌ها به چشم نیایند.

کوهنوردی در آراگاتس می‌تواند خاطره‌ای فراموش نشدنی برای شما باشد. ضمناً اگر با تور های مخصوص برنامه کوهنوردی به آراگاتس  بروید قطعاً چالش‌ها برای شما کمتر خواهند شد و سفر گروهی دلنشین‌تری خواهید داشت. در سفر گروهی راهنما دارید و معمولاً همه آن چیزی که در طول کوهنوردی نیاز دارید را تور برای شما آماده خواهد کرد. برای اسکان و غذا هم با مشکل کمتری مواجه خواهید شد.